Czynności notarialne
Notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną (czynności notarialnych). Zakres czynności i sposób ich dokonywania reguluje ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie.
Notariusz dokonuje następujących czynności:
- sporządza akty notarialne;
×
Zgodnie z art. 92 Prawa o notariacie akt notarialny powinien zawierać:
- dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu, a w razie potrzeby lub na żądanie strony – godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu;
- miejsce sporządzenia aktu;
- imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych – nadto imię i nazwisko tej osoby;
- imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych, nazwę i siedzibę osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu;
- jeżeli obejmuje nabycie nieruchomości przez cudzoziemca lub objęcie lub nabycie przez niego udziałów, akcji lub ogółu praw i obowiązków w spółce handlowej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadku osoby fizycznej – informację o jej obywatelstwie, a w przypadku podmiotu z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – określenie lub oświadczenie, czy podmiot ten jest cudzoziemcem w rozumieniu art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, wraz z uzasadnieniem;
- oświadczenia stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty;
- stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu;
- stwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany;
- podpisy biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu;
- podpis notariusza.
Forma aktu notarialnego jest formą bezwzględnie obowiązującą przy szeregu czynności wymienionych we właściwych przepisach kodeku cywilnego, kodeksu spółek handlowych i innych ustaw, w szczególności czynności takich jak sprzedaż nieruchomości bądź spółdzielczych własnościowych praw do lokali, darowizna nieruchomości bądź spółdzielczych własnościowych praw do lokali, oświadczenie o poddaniu się egzekucji, testament z zapisem windykacyjnym.
Forma aktu notarialnego może być również wybrana przez strony czynności dla osiągnięcia szczególnych skutków prawnych, np. przy zawieraniu umowy przedwstępnej sprzedaży.
- sporządza akty poświadczenia dziedziczenia;
×
Zgodnie z art. 95f Prawa o notariacie akt poświadczenia dziedziczenia powinien zawierać:
- dzień, miesiąc i rok oraz miejsce sporządzenia aktu;
- imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych - nadto imię i nazwisko tej osoby;
- imię i nazwisko spadkodawcy, imiona jego rodziców oraz jego numer PESEL;
- datę i miejsce zgonu albo znalezienia zwłok spadkodawcy oraz jego miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci;
- wskazanie spadkobierców, którym spadek przypadł - imiona, nazwiska i imiona rodziców oraz datę i miejsce urodzenia osób fizycznych, a w przypadku osób prawnych - nazwę i siedzibę;
- tytuł powołania do spadku i wysokość udziałów w spadku, a w razie dziedziczenia testamentowego - określenie formy testamentu;
- wskazanie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne podlegające dziedziczeniu z ustawy oraz ich udziały w nim;
- wskazanie osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, oraz przedmiotów tych zapisów, chyba że osoby te nie chcą lub nie mogą być zapisobiercami albo zapisy windykacyjne okazały się bezskuteczne;
- powołanie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu;
- (uchylony);
- podpis notariusza;
- adnotację o dokonaniu rejestracji zgodnie z art. 95i Prawa o notariacie.
Notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, z wyłączeniem dziedziczenia na podstawie testamentów szczególnych. Sporządzenie aktu poświadczenia poprzedza spisanie protokołu dziedziczenia przy udziale wszystkich osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy.
- podejmuje czynności dotyczące europejskiego poświadczenia spadkowego;
- podejmuje czynności związane z zarządem sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i z tymczasowym przedstawicielem w zakresie udziału małżonka przedsiębiorcy w przedsiębiorstwie, na zasadach określonych w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw;
- sporządza poświadczenia;
- spisuje protokoły;
- sporządza protesty weksli i czeków;
- przyjmuje na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe, dokumenty, dane na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;
- prowadzi rejestry akcjonariuszy prostych spółek akcyjnych oraz podejmuje związane z tym czynności;
- sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów;
- sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów;
- składa wnioski o wpis w księdze wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu w księdze wieczystej;
- sporządza inne czynności wynikające z odrębnych przepisów.
NIEZBĘDNE DOKUMENTY
W celu usprawnienia obsługi i przyśpieszenia procedury przygotowania aktu notarialnego przedstawiamy spis podstawowych dokumentów, które należy dostarczyć do Kancelarii przed zawarciem umowy. Wskazane poniżej dokumenty są podstawą sporządzenia danej umowy, nie można jednak wykluczyć konieczności dostarczenia innych, nie wymienionych poniżej. Dlatego przed umówieniem terminu podpisania aktu notarialnego zalecamy skontaktować się z naszą Kancelarią w celu zweryfikowania dokumentów i doprecyzowania szczegółów transakcji.
Przykładowe czynności i dokumenty.
- Poświadczenie dziedziczenia
×
Do poświadczenia dziedziczenia potrzebne są:
- akt zgonu zmarłego,
- numer PESEL zmarłego (zaświadczenie z urzędu dzielnicy/gminy),
- wszystkie testamenty sporządzone przez zmarłego,
- akt małżeństwa zmarłego, w przypadku gdy pozostawał w związku małżeńskim w dacie śmierci,
- akty urodzenia dzieci zmarłego, a w przypadku osób pozostających w związkach małżeńskich, które zmieniły nazwiska ich akty małżeństwa,
- oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, jeżeli zostały wcześniej złożone,
- umowy o zrzeczenie się dziedziczenia zawarte przez zmarłego,
- dane osobowe osób powołanych do dziedziczenia.
- Umowy dotyczące nieruchomości gruntowej (zabudowanej/niezabudowanej)
×
Do sporządzenia umowy dotyczącej nieruchomości gruntowej, tj. darowizny, sprzedaży, zniesienia współwłasności, dożywocia i innych, potrzebne są:
- odpis zwykły księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości (w braku księgi tytuł prawny do nieruchomości, np. akt własności ziemi),
- wypis z rejestru gruntów do celów wieczystoksięgowych,
- zaświadczenie z miejscowego planu zagospodarowania dla terenu, na którym znajduje się nieruchomość lub zaświadczenie że planu brak,
- podstawa nabycia nieruchomości przez właściciela,
- w przypadku sprzedaży nieruchomości zabudowanej zaświadczenie z właściwego urzędu, że w budynku nikt nie jest zameldowany.
- Sprzedaż lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość (tzw. hipotecznego, z udziałem w gruncie)
×
Do sporządzenia umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość potrzebne są:
- odpis zwykły księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości lokalowej,
- podstawa nabycia nieruchomości lokalowej przez właściciela,
- zaświadczenie z właściwego urzędu, że w lokalu nikt nie jest zameldowany,
- świadectwo charakterystyki energetycznej.
- Sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu/miejsca postojowego
×
Do sporządzenia umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu/miejsca postojowego potrzebne są:
- aktualne zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej o stanie prawnym lokalu,
- odpis zwykły księgi wieczystej prowadzonej dla tego prawa, jeżeli została założona,
- podstawa nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przez sprzedającego (przydział, umowa),
- zaświadczenie z właściwego urzędu że w mieszkaniu nikt nie jest zameldowany,
- świadectwo charakterystyki energetycznej.
- Ustanowienie odrębnej własności lokalu
×
Do sporządzenia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu potrzebne są:
- odpis zwykły księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej,
- wypis z rejestru gruntów do celów wieczystoksięgowych,
- wypis z kartoteki budynków,
- wypis z kartoteki lokali,
- rzuty lokali,
- zaświadczenie o samodzielności lokali,
- podstawa nabycia nieruchomości przez właściciela.
- Umowy majątkowe małżeńskie (intercyzy)
×
Do sporządzenia umowy majątkowej małżeńskiej zawieranej po ślubie potrzebny jest akt małżeństwa.
- Poddanie się egzekucji
×
Do sporządzenia oświadczenia o poddaniu się egzekucji potrzebna jest umowa, z której wynika obowiązek poddania się egzekucji (np. dzierżawy, najmu, pożyczki).
- Testament
×
Do sporządzenia testamentu potrzebne są dane osobowe osoby powołanej do dziedziczenia (przyszłego spadkobiercy) takie jak imiona, nazwisko, data i miejsce urodzenia, imiona rodziców, numer PESEL.
Do sporządzenia testamentu z zapisem windykacyjnym poza danymi osobowymi osoby powołanej do dziedziczenia potrzebne są dokumenty pozwalające na opisanie przedmiotu zapisu windykacyjnego, zależnie od rodzaju prawa: odpis zwykły księgi wieczystej, zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej.
Oprócz wskazanych powyżej dokumentów należy również dostarczyć dane stron (imiona i nazwiska, imiona rodziców, pesel, adres zamieszkania, dane dowodu tożsamości oraz numer NIP, jeśli osoba prowadzi działalność gospodarczą).